Interview met Jo Abbeloos - vaccinatiecentra ELZ Dender

Jo Abbeloos, ook wel bekend als ‘De Zytholoog aan de toog’, woont in Denderbelle en is een gepassioneerde bierkenner/brouwer/... We interviewden hem naar aanleiding van zijn job in de vaccinatiecentra in onze buurt, namelijk die in de ‘Eerstelijnszone Dender (ELZ)’. We hebben het over wat zijn plaats is in dit geheel, hoe het vaccinatiecentrum bemand wordt, hoeveel vaccins ze zoal zetten op één dag en nog veel meer!

Dag Jo, wat het vaccinatiecentrum concreet doet, moeten we niet meer uitleggen, maar wat is jouw functie hier concreet?

Ik werk voor beide vaccinatiecentra in de Eerstelijnszone Dender, namelijk Appels en Hamme. Deze centra vaccineren de bevolking van 6 gemeenten (Dendermonde, Lebbeke, Buggenhout, Hamme, Zele en Berlare). Met andere woorden komt dit ongeveer neer op het vaccineren van 141.100 inwoners. Althans, mochten alle inwoners ook effectief een vaccin laten zetten. We hopen alleszins om minstens 70% hiervan te vaccineren.

In dit volledige verhaal ondersteun ik de HR manager om de planning van alle werkkrachten op te maken. Met andere woorden, het vaccinatiecentrum bemannen op de dagen dat we vaccineren. Om dat te doen, gebruiken we een specifieke software. In ieder centrum hebben we vier vaccinatielijnen, acht in totaal dus. Om alle lijnen in één shift (bvb. 8u-12u) te doen werken, heb je om en bij de 71 mensen nodig. Dat gaat dan van mensen die assisteren op de parking tot medewerkers die de bezoekers hun temperatuur opmeten tot de diegenen die het vaccin zelf zetten.
 

Jullie werken met zowel betaalde werkkrachten als vrijwilliger. Hoeveel van deze medewerkers zijn dan vrijwilligers?

Ongeveer 85% zijn vrijwilligers! Met andere woorden, het grootste deel. Ook onder die mensen gaat dat van de mensen die de stoelen ontsmetten tot diegenen die het vaccin toedienen. Voor deze laatste groep is het enkel wel vereist om een medische achtergrond te hebben.
Op dit moment hebben een 2000-tal mensen zich ingeschreven via de website. Daarvan zitten er nu ongeveer 1050 in het systeem als medewerker. We hebben dus zeker nog wat marge, maar vrijwilligers heb je uiteindelijk nooit te veel. Wie zich dus nog wil inschrijven, kan en mag dat zeker nog doen! Weet wel dat wanneer je je inschrijft, dit niet meteen wil zeggen dat je de dag erna al kan meedraaien in een centrum. We proberen enige routine te krijgen in het systeem waardoor het af en toe wikken en wegen is hoe we de planning moeten opstellen.
 

Hoe ben jij hier zelf terecht gekomen?

Ik had me initieel ook ingeschreven als vrijwilliger, maar wegens mijn relevante ervaring werd ik uitgenodigd om op gesprek te komen waarna ik dus ben aangenomen. Als IT’er heb ik wat een atypisch profiel om het zo te zeggen, maar dat maakt het uiteindelijk nog zo interessant.
Toen ik de kans kreeg, ben ik er dan ook meteen voor gegaan! Het is dicht bij huis en het is uiteindelijk een zeer positief project waar ik met heel veel plezier mijn steentje aan bijdraag. Want hoe sneller we gevaccineerd zijn, hoe beter! Het feit dat de meeste mensen met een positief gevoel binnenkomen en nog positiever naar buiten gaan, maakt het een plezier om er te werken.
 

De vaccinatiecampagne begint telkens beter en beter te draaien. Hoeveel spuitjes worden er zo ongeveer gezet op een dag?

Dat klopt! Op dit moment vaccineren we met twee vaccins. AstraZeneca en Pfizer/BioNTech. Johnson & Johnson zou er op termijn nog kunnen bijkomen, net zoals het vaccin van Moderna, maar daar hebben we nog niet 100% zicht op. De doorloop om het vaccin te zetten bij een persoon is ongeveer twee minuten (los van de wachttijd achteraf). Eén shift duurt vier uur, dus 120 spuitjes per lijn per shift. Eén vaccinatiecentrum telt vier lijnen wat er dus voor zorgt dat er op één shift maar liefst 480 spuitjes gezet worden, 960 in de twee vaccinatiecentra van regio Dender. Sinds kort vaccineren we aan drie shiften per dag. Dat zou willen zeggen dat er in optimale omstandigheden per dag maar liefst 2.880 spuitjes gezet worden in regio Dender.
We zorgen er ook elke keer voor dat er zeker geen spuitjes verloren gaan. Op het einde van de dag werken we de overschotjes weg via de reservelijst en dat werkt wel zeer goed!

Dat zijn inderdaad zeer bemoedigende cijfers! Brengt dat dan geen grote werkdruk met zich mee om dit allemaal gedaan te krijgen?

Een werkdruk? Die is er wel zeker, dat ga ik niet ontkennen. Alle medewerkers zijn van teveel elementen afhankelijk die ze zelf niet in de hand hebben. Dat is per slot van rekening de basis van de definitie van ‘stress’ (lacht). We werken met heel wat professionelen, maar ook, zoals eerder gezegd, met zeer veel vrijwilligers. Alles gebeurt volgens het protocol dat is opgelegd door de overheid. Zij bieden ons de draaiboeken aan volgens dewelke we werken.
We moeten natuurlijk wel in ons achterhoofd houden dat dit iets is wat nog nooit van tevoren is gebeurd. Het is één groot volksevent dat op zeer korte termijn in elkaar is gestoken en waar men meermaals op de limieten van ons eigen systeem is gebotst. Ik denk dat we wel kunnen stellen dat deze hele crisis al regelmatig enkele mankementen of hiaten in ons hele zorgsysteem heeft blootgelegd. Er zijn redelijk wat tegenstrijdigheden, waardoor dit moeilijk in te passen valt in het geheel. Het systeem was hier absoluut niet op voorbereid en dat merk je wel in vele zaken. Maar goed, alles moet zijn routine krijgen en met enige improvisatie hier en daar hopen we die ook meer en meer tot stand te brengen. Wanneer we nu aan een hoger tempo vaccineren, verwachten we dat die routine er ook meer zal komen.
Het hele centrum draait op enorm veel goodwill van de medewerkers. Het feit dat iedereen er het beste van wil maken en iedereen op zijn eigen manier het gevoel heeft bij te kunnen dragen aan een zeer positief project, helpt uiteraard bij de goede sfeer en goede moed die nog steeds aanwezig is!

En hoe heeft de hele situatie rond het vaccin van AstraZeneca ingewerkt op deze werkdruk?

Die heeft inderdaad wel zijn effect gehad. De media heeft daar uiteindelijk een grote bijdrage aan geleverd. De grootschalige, negatieve berichtgeving zorgde voor veel alarmering voor iets wat uiteindelijk perfect werkt. Het neemt de rationaliteit volledig weg. Je moet altijd blijven beseffen dat de kans op een embolie (bloedklonter) onnoemelijk veel groter is wanneer je COVID krijgt, dan bij het krijgen van het vaccin. Om nog maar te zwijgen op de verhoogde kans bij het gebruiken andere medicatie. Het werd gepercipieerd als iets gevaarlijks, maar dat is het zeker niet!

Rond de uitnodigingen om een vaccin te krijgen, is ook al heel wat te doen geweest. Hoe gaat dit nu eigenlijk concreet in zijn werk?

Vooreerst moeten we telkens weten hoeveel vaccins er geleverd worden. Dit gebeurt twee keer per week en dit wordt elke keer door de Vlaamse Overheid op voorhand duidelijk gecommuniceerd. Eens we weten hoeveel vaccins er geleverd zullen worden, kan er bepaald worden hoeveel mensen er uitgenodigd kunnen worden. We geven dit dan in in de software die de agenda beheert. Het is vervolgens dit programma dat de uitnodigingen uitstuurt naar de volgenden in de lijst. Deze lijst is ingedeeld volgens leeftijd en verloopt verder volledig willekeurig. Eens mensen de uitnodiging krijgen, is het natuurlijk wel belangrijk dat ze ook bevestigen. Dit kan ofwel online ofwel telefonisch.
Eens de uitnodigingen verstuurd zijn en we weten hoeveel mensen er zullen komen, wordt ook de volledige stock nagekeken (van spuitjes, ontsmettingsproduct,…) en zorgen we er meteen voor dat er voldoende medewerkers voorzien zijn om het centrum te bemannen.

En hoe gaat het bemannen van het centrum dan concreet in zijn werk?

Ook daarvoor hebben we een softwaresysteem. Eens we weten hoeveel mensen er nodig zullen zijn, plannen we hen in dit systeem in. Vervolgens worden de medewerkers in kwestie op de hoogte gebracht via de app op hun smartphone of via e-mail.
Hier ben ik wel met mijn twee voeten op de grond geplaatst wat betreft het digitale bewustzijn in onze maatschappij. Al snel viel op dat deze digitale manier van werken voor de ene een evidentie is, voor de andere alles behalve. En dit geldt voor alle leeftijdscategorieën. Terwijl de ene gepensioneerde vrijwilliger er meteen mee weg is zonder aarzelen, kan een jongere zorgverlener er meer moeite mee hebben en vice versa.
Als ik één ding wel geleerd heb, is dat hier niet genoeg aandacht aan kan besteed worden in onze scholen!

En als mensen niet komen opdagen voor hun vaccin? Hoe gaat het dan in zijn werk?

Wel, dat hangt er van af. In eerste instantie hebben we ingeschreven op QVax, maar we hadden van tevoren wel al onze eigen reservelijst. Deze hebben we dan uiteindelijk ingekapseld in het reservelijstsysteem van de overheid, QVax. Hoe gaat dat concreet in zijn werk? Stel dat er mensen op voorhand afbellen of er hebben minder mensen bevestigd dan dat er vaccins voor handen zijn, dan worden de volgende mensen in de lijst gecontacteerd via QVax als ze hier ook op ingetekend hebben. Stel nu dat we op het einde van de avond toch nog opgetrokken spuitjes over hebben, dan gaan we zelf mensen opbellen om zo snel mogelijk te komen naar het centrum. Dit ook weer volgens de vooropgestelde volgorde. Het belangrijkste is uiteindelijk dat elke spuit gezet wordt en er op het einde van de dag geen enkele in de vuilbak verdwijnt.
Vanaf dat je dan je eerste prik hebt gehad, wordt je meteen automatisch opgenomen in het systeem om je tweede te ontvangen enkele weken later.

Bedankt voor het interview, Jo. We horen zeer veel positieve reacties over de werking van het vaccinatiecentrum, dus allemaal enorm bedankt voor jullie inzet en organisatie!

Zeer graag gedaan! En als ik nog één ding mag meegeven, laat jullie zeker allemaal vaccineren! Het helpt ons om zo snel mogelijk terug te keren naar het ‘normale leven’. En onthoud, als je gevaccineerd bent, kan je nog steeds virusdeeltjes overdragen. Het zijn er veel minder, maar ze zijn er nog. Houd je dus zeker aan de maatregelen zolang ze gelden!